#10. Từ học viên đến huấn luyện viên Liên văn hóa
1 tháng học-hành trong chương trình “The Intercultural Trainer Academy” và 6 năm tìm hiểu về lĩnh vực liên văn hóa.
Hành trình liên văn hóa của tôi bắt đầu từ 6 năm trước, khi tôi tham gia chương trình huấn luyện ở Ấn Độ và Tây Ban Nha vào năm 2018.
Gieo một hạt mầm: Từ học viên…
Khi đó tôi 24 tuổi, đứa trẻ trong tôi thích được chơi, luôn hứng khởi với những hoạt động mới lạ và hình thức phản tư đa dạng mà người điều phối chia sẻ. “Tôi cũng muốn trở thành một người điều phối chương trình liên văn hóa như họ!” — tôi thầm nghĩ, nhưng rồi cũng dần quên đi ý định này.
Tháng 1/2022 bảo vệ luận văn thạc sĩ xong thì đến giữa năm, tôi ấp ủ ý định viết bản thảo sách Nhìn thế giới mở, nhìn vào mình sâu, tập trung vào hành trình khám phá thế giới bên ngoài và chính mình thông qua lăng kính năng lực liên văn hóa.
Đến tháng 5/2023, tôi tình cờ có cơ hội trở thành Giảng viên thỉnh giảng môn Giao tiếp liên văn hóa (thuộc bộ môn Giáo dục khai phóng). Tính đến tháng 5/2024 là tròn một năm đi dạy! Trong khoảng thời gian đó, tôi gom góp được 300 giờ soạn bài, giảng dạy và mentor cho 170 sinh viên (2 lớp/1 học kỳ); khoảng 100 giờ nâng cấp kỹ năng thiết kế và điều phối chương trình.
… đến huấn luyện viên Liên văn hóa
Hành trình nâng cấp năng lực thiết kế và điều phối chưa dừng lại ở đó. Đầu tháng 6/2024, tôi bắt đầu chương trình The Intercultural Trainer Academy. Lệch múi giờ nhưng chẳng sao cả, có những tiền bối còn phải thức dậy lúc 2-3 giờ sáng để học, thì trường hợp của tôi vẫn còn dễ thở lắm.
Thứ sáu ngày 28/6 là ngày cuối cùng của chương trình, khép lại 1 tháng đồng hành cùng 3 huấn luyện viên, 3 người hỗ trợ, và 9 bạn học đến từ nhiều quốc gia trên thế giới. Ba mục tiêu chính của tôi khi đăng ký học là:
củng cố kiến thức nền tảng và chuyên sâu về năng lực liên văn hóa;
nâng cao khả năng thiết kế chương trình theo chuẩn khung năng lực phát triển liên văn hóa quốc tế;
lấy được tấm bằng Intercultural Trainer.
Với 80 giờ học và thực hành dồn dập, tôi được mở mang và đào sâu vào chủ đề này như mong đợi. Những nội dung và thực hành tôi đã học bao gồm:
Kiến thức nền tảng về năng lực liên văn hóa:
Văn hóa và năng lực liên văn hóa.
Sự khác biệt văn hóa.
Khái niệm bản thân và sự lựa chọn (mà tôi đã chia sẻ đến bạn trong bản tin số #9).
Phong cách tư duy (thinking styles).
Khuôn mẫu, thành kiến, phân biệt đối xử.
Giảng dạy và học tập từ góc nhìn văn hóa.
Thiết kế chương trình đào tạo:
Khung chương trình đào tạo liên văn hóa.
Học tập trải nghiệm (experiential learning).
Các phương pháp và hoạt động đào tạo đa dạng, ứng dụng cho huấn luyện trực tiếp và trực tuyến.
Mục tiêu học tập và các công cụ kỹ thuật trong đào tạo trực tuyến.
Điều chỉnh các bài tập cho các bối cảnh đào tạo khác nhau.
Khuôn mẫu và phân biệt chủng tộc trong đào tạo.
Quản lý hành vi của nhóm người tham dự đặc biệt.
Các nguyên tắc trong thiết kế chương trình đào tạo.
Phong cách giảng viên.
Nội dung và trình tự thiết kế chương trình (training content & sequencing).
Đánh giá chương trình đào tạo.
Sử dụng mô phỏng trong đào tạo (simulation).
Sức mạnh của debrief và phản tư sau hoạt động (debriefing & reflection).
Chăm chút vun trồng cho hành trình liên văn hóa
Đến ngày cuối cùng, tôi nhận ra có nhiều thứ còn quan trọng hơn tấm bằng và kiến thức tôi tiếp nhận.
Đó là sự gợi nhắc về lý do tôi yêu thích và bắt đầu tìm hiểu lĩnh vực này, cũng như sự trưởng thành của tôi trong suốt hành trình. Đó là quá trình củng cố sự tự tin nói lên ý kiến, thảo luận và đóng góp, thiết kế và điều phối chương trình đào tạo bằng tiếng Anh. Đó là cảm giác được tắm mình trong một vòng tròn kết nối an toàn, ấm áp, chân thành, cởi mở, trí tuệ, đa quốc gia, đa sắc tộc, sẵn sàng hỗ trợ và thảo luận thẳng thắn. Không giữ lại điều gì!
Tôi nghĩ, sự yêu thích chủ đề cộng hưởng với sự cho đi vô tư trong thời gian qua khiến cho ngày chia tay trở nên bịn rịn và đầy xúc động. Vijktoria thốt lên: “Thật khó để tưởng tượng được là thứ hai tuần sau tôi phải trở về với công việc thường ngày, mà không phải là bước vào không gian này, với những con người này. Tôi thật sự chưa sẵn sàng để kết thúc!”
Tôi hoàn toàn đồng cảm, đặc biệt là khi chúng tôi xem xong video tổng kết chương trình. Không hẹn mà gặp, hơn nửa lớp lao đi lấy khăn giấy chấm chấm nước mắt. Nói thật, cảm xúc này là điều chúng tôi không kỳ vọng. Mọi thứ cứ tự nhiên ập tới, không kịp cản!
Ở thời điểm đó, tuổi tác, giới tính, ngôn ngữ, không gian và thời gian dường như không còn phân chia rõ nét. Chúng tôi chỉ còn là những-con-người ngồi đó, cùng nhau cảm nhận dòng chảy thời gian và cảm xúc hiện hữu ngay trong vòng tròn này.
Lúc này, không có “tôi” hay “bạn”, “chúng tôi” hay “bọn họ”, mà chỉ có “chúng ta”. Chúng ta ngồi xuống cùng bóc tách và gỡ bỏ tầng tầng lớp lớp những định kiến, xung đột, chiếc áo đại diện cho một vài điều lớn lao. Chúng ta là những-con-người. Thực sự mong là tôi có thể truyền tải phần nào những điều thú vị và xúc cảm này đến bạn bằng tất cả những gì tôi có. Yêu ♥️